REST API vs GraphQL: So sánh và lựa chọn
Trong thời đại phát triển ứng dụng web hiện đại, việc lựa chọn kiến trúc API phù hợp là một quyết định quan trọng. REST API đã là tiêu chuẩn trong nhiều năm, nhưng GraphQL đang ngày càng phổ biến, đặc biệt khi cảnh ứng dụng client ngày càng phức tạp.
Bài viết này sẽ so sánh chi tiết giữa REST API và GraphQL, giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt cốt lõi, ưu nhược điểm của từng loại và đưa ra quyết định lựa chọn kiến trúc API phù hợp cho dự án của mình.
1. REST API là gì?
REST (Representational State Transfer) là một kiến trúc API được thiết kế để sử dụng các giao thức HTTP một cách hiệu quả.
Ưu điểm của REST API:
- Đơn giản và dễ hiểu: Dựa trên các chuẩn HTTP đã có, dễ dàng bắt đầu và xây dựng.
- Caching: Hỗ trợ caching ở tầng HTTP, giúp cải thiện hiệu suất.
- Phổ biến và trưởng thành: Cộng đồng lớn, nhiều công cụ và thư viện hỗ trợ.
Nhược điểm của REST API:
- Over-fetching: Client thường nhận nhiều dữ liệu hơn cần thiết.
- Under-fetching: Đôi khi cần nhiều request để lấy đủ dữ liệu cần thiết.
- Phiên bản API: Có thể phức tạp khi cần thay đổi API.
2. GraphQL là gì?
GraphQL là một ngôn ngữ truy vấn và runtime cho API, cho phép client định nghĩa chính xác dữ liệu họ cần, giúp tránh over-fetching và under-fetching.
Ưu điểm của GraphQL:
- Fetch chính xác dữ liệu cần thiết: Client chỉ nhận về dữ liệu mà họ yêu cầu, tối ưu hóa băng thông.
- Một endpoint duy nhất: Thường chỉ sử dụng một endpoint HTTP duy nhất để xử lý tất cả các loại truy vấn.
- Phát triển nhanh hơn ở phía client: Client có thể điều chỉnh yêu cầu dữ liệu mà không cần thay đổi ở phía server (nếu schema cho phép).
- Tự mô tả (Self-documenting): Schema của GraphQL mô tả rõ ràng dữ liệu có sẵn và các thao tác có thể thực hiện.
Nhược điểm của GraphQL:
- Phức tạp hơn khi bắt đầu: Yêu cầu hiểu về schema, resolvers và kiểu dữ liệu GraphQL.
- Caching phức tạp hơn: Caching không dựa trên chuẩn HTTP mà cần được quản lý ở tầng ứng dụng hoặc sử dụng các thư viện chuyên biệt.
- File Uploads và Error Handling: Xử lý file uploads và error handling có thể ít trực quan hơn so với REST.
3. So sánh Chi tiết
Dưới đây là bảng so sánh một số khía cạnh quan trọng giữa REST và GraphQL:
| Tiêu chí | REST API | GraphQL |
|---|---|---|
| Cấu trúc | Nhiều endpoint | Một endpoint |
| Dữ liệu trả về | Cố định theo endpoint | Linh hoạt theo yêu cầu |
| Caching | Dễ dàng (HTTP) | Phức tạp hơn |
| Error Handling | HTTP Status Codes | Custom Error Types |
| File Uploads | Đơn giản | Cần xử lý đặc biệt |
| Schema | Không bắt buộc | Bắt buộc và tự mô tả |
4. Khi nào nên sử dụng REST vs GraphQL?
-
Sử dụng REST API khi:
- Dự án đơn giản, ít tài nguyên.
- Cần tận dụng tối đa caching tầng HTTP.
- Đội ngũ quen thuộc với kiến trúc REST.
- Không có yêu cầu phức tạp về việc tùy chỉnh dữ liệu từ phía client.
-
Sử dụng GraphQL khi:
- Client cần linh hoạt trong việc yêu cầu dữ liệu (nhiều loại thiết bị, giao diện phức tạp).
- Muốn giảm số lượng request giữa client và server.
- Làm việc với các ứng dụng mobile hoặc frontend phức tạp.
- Cần một hệ thống API tự mô tả rõ ràng.
Kết luận
Cả REST API và GraphQL đều có những ưu điểm riêng. Việc lựa chọn phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của dự án, kinh nghiệm của đội ngũ phát triển và tối ưu hóa hiệu quả giao tiếp mạng.
Nhiều tổ chức cũng lựa chọn kết hợp cả hai, sử dụng GraphQL cho các giao diện người dùng phức tạp và REST cho các tích hợp server-to-server hoặc các API công khai đơn giản.